Cơ hội học lên cao và du học ngày càng nhiều, các bạn du học sinh cũng có nhiều lựa chọn hơn: chọn nước, chọn trường, chọn người hướng dẫn... Một trong những yếu tố thường được đặt lên bàn cân ngoài hướng nghiên cứu hot, giáo sư giỏi, nhiều báo đăng, trường danh tiếng ...là vấn đề tài chính.
Hôm nay mình xin chia sẻ một số điều mình biết về lương nghiên cứu sinh ở Canada, cụ thể là ở trường ĐH Alberta (một trong những trường top ở Canada và trên thế giới)
Xin vào vấn đề ngắn gọn như sau: Lương khởi điểm sau khi trúng tuyển vào chương trình sau đại học (thạc sĩ, tiến sĩ) là tầm 2200-2500 đô Canada (CAD 2200-2500), chưa trừ thuế và các chi phí khác. Các khoản chi khác gồm những gì? Khoản lớn nhất là … học phí. Khác với một số nước châu Âu, nghiên cứu sinh ở Bắc Mỹ (Mỹ, Canada) được tính là…sinh viên đi học đóng phí. Mức học phí phụ thuộc vào từng trường. Tuy nhiên sau khi trừ học phí thì tiền lương còn lại… một nửa.
Tiền học phí có bao gồm tiền bảo hiểm, phí trang thiết bị, cơ sở vật chất như phòng gym, bể bơi, sân trượt băng, tiền vé xe bus, phí cho các phòng hỗ trợ sinh viên. Thường nghiên cứu sinh phải hoàn thành một số tín chỉ nhất định (9-18 tín chỉ) trong 1-2 năm đầu, những năm sau không đi học trên lớp… vẫn phải đóng học phí.
Tiền lương có được tăng không?
Có, trên lý thuyết là có tăng theo năm, tuy nhiên rất ít (5%)
Tiền lương NCS do ai trả? trường hay người hướng dẫn
Nếu NCS đi làm trợ giảng (teaching assisant- TA) thì tiền lương do trường trả. Nếu giáo sư muốn bạn dành nhiều thời gian hơn cho nghiên cứu sẽ trả lương cho bạn để bạn không phải đi trợ giảng. Tuy nhiên có nhiều khoa không có hình thức trợ giảng nên lương do giáo sư trả 100%. Đi làm TA thường tốn khá nhiều thời gian nên nếu được giáo sư trả lương (buy out) thì sẽ có nhiều thời gian nghiên cứu hơn.
Tiền lương NCS có đủ sống không?
Về cơ bản là đủ sống. Nếu bạn sống một mình, tiền thuê một phòng ở mức trung bình tầm CAD500-600 đã bao gồm điện, nước, sưởi, mạng. Nếu có gia đình thì cần thuê chung cư, tối thiểu tầm CAD750-900 chưa tính tiền mạng và tiền điện. Với mức tiêu như vậy nếu chỉ dựa vào 1 nguồn lương NCS thì rõ ràng là chưa đủ. Tuy nhiên đối với NCS ở Canada, vợ hoặc chồng NCS có thể xin giấy phép lao động (open work permit) để sang làm việc. Nếu gia đình có trẻ em đang ở độ tuổi đi nhà trẻ, học phí cho nhà trẻ cũng khá cao. Nếu trẻ em sinh ra ở Canada sẽ được nhà nước hỗ trợ 1 phần học phí cộng với trợ cấp hàng tháng. Học sinh đi học từ bậc tiểu học trở đi không mất tiền.
NCS có được đi làm thêm không?
Về cơ bản NCS cũng như sinh viên quốc tế bậc đại học được đi làm tối đa 20 tiếng/tuần. Lương tối thiểu ở bang Alberta là CAD15/giờ. Thực tế thì công việc nghiên cứu khá vất vả và tốn nhiều thời gian nên thời gian đi làm thêm rất hạn chế.
NCS có nguồn thu nhập nào khác nữa không?
NCS có thể xin học bổng, có những học bổng có giá trị khá cao (CAD12000 hoặc hơn). Ngoài ra đối với gia đình thu nhập thấp có thể xin hỗ trợ từ trường. Chính phủ cũng có những khoản hỗ trợ nhỏ cho những gia đình/cá nhân phải trả tiền nhà nhiều hơn 1/3 lương.
Trên đây là những câu hỏi mà mình nghĩ nếu các bạn đăng kí làm NCS ở Canada có thể sẽ quan tâm. Về căn bản, làm NCS là lao động tri thức giá rẻ nên không hi vọng đây là “nghề” việc nhẹ lương cao.
Thân
Dương Bùi
No comments:
Post a Comment